TELEMAQUE
per en BATALLA
Muso, parlo me d’aquel ome endùstri que barrulè tant de tèms,
quouro aguè debana la ciéutadello sacrado de Troio. E veguè
li ciéuta de pople noumbrous, n’en couneiguè sis èime ; e
dins soun cor endurè bravamen de malastre sus mar, pèr sa
vido e la revengudo de si coumpagnoun. Mai contro sa
desiranço noun li sauvè : periguèron pèr sis impieta, li
dessena ! aguènt manja li biòu dóu Soulèu d’Iperioun, e
aquest ié raubè l’ouro dóu retour. Digo-me ‘no part d’aquéli
causo, Divesso, chato de Jupitèr.
Tóuti,
aquéli que s’èron refugi de la negro mort, escàpi de la
guerro e de la mar, èron restrema dins sis oustau ; mai
Ulisse demouravo soulet, liuen de soun païs e de sa mouié, e
la venerablo ninfo Calipsò, la mai que noblo divesso, lou
respichavo dins si baumo crouseludo, lou desirant pèr soun
espous. E quand lou tèms venguè, après lou desvertouia dis
annado, que li Diéu vouguèron que reveguèsse soun oustau en
Itaco, meme alor devié subi de batèsto au mitan di siéu. E
tóuti li Diéu n’avien pieta, franc de Netune qu’èro sèmpre
encagna contro lou divin Ulisse jusquo à soun retour dins
soun païs.
E èro ana Netune encò dis Etioupian que demoron alin e soun parteja
‘n dous pople, l’un espinchant dóu coustat d’Iperioun au tremount,
e l’autre au levant. E lou Diéu se i’èro gandi pèr uno ecatoumbo
de brau e d’agnèu. E coume s’engauchihavo, asseta dins aquéu repas,
lis àutri Diéu èron reüni dins l’oustau reiau de Jupitèr Oulimpian.
E lou Paire dis ome e di Diéu acoumencè de ié parla, se remembrant
dins éu l’irreprouchable Egiste que l’ilustre Ourèsto, enfant
d’Agamennoun avié tua. S’ensouvenènt d’acò larguè aquéli paraulo
is Inmourtau :
— Ah ! coume lis ome acuson li Diéu ! Dison que si mau vènon de
nautre, e soulet agravon pèr si foulié la destinado. Aro veici
qu’Egiste, contro lou destin s’es amouiera de la femo de l’Atrido
; piei a tua aquest, sachènt queto sarié sa mort afrouso, car
l’avian prevengu pèr Mercùri, l’alerta Mataire d’Argus, que noun
tuèsse Agamennoun e noun coubesejèsse sa femo, crènto dóu revenge
Ourèsto, enfant d’Atriéu, quand sarié vengu grand e voudrié revèire
soun païs. Mercùri ansin parlè, mai soun counsèu de salut noun
gagnè l’èime d’Egiste, e aro, aquest a tout paga d’un còp.
Minervo, divesso dis iue glas, ié venguè :
— O noste Paire, enfant dóu Tèms, lou mai aut di Rei ! Aquest au
mens es esta mata d’uno mort justo. Ansin siegue me mata ‘quéu
que fara lou meme! Mai moun cor s’estrasso au souveni dóu brave
Ulisse, lou paure ! que reboulis despièi long-tèms, liuen de si
gènt, dins uno isclo au mitan de la mar. E dins aquelo isclo aubrouso,
ié demoro uno Divesso, la dangeirouso chato d’Atelas, aquéu que
counèis li founsour de la mar e porto lis àuti coulouno aubourado
entre la terro e lou Cèu. E sa chato d’aquest tèn lou malurous
que se doulouiro e qu’elo blandis sèmpre de soun dous paraulis
pèr finqu’òublide Itaco ; mai éu barbèlo de revèire la tubado de
soun endrè, pièi mouri. E toun cor es pas pretouca, o Jupitèr,
pèr li sacrifice qu’Ulisse te faguè, proche li nau d’Argos, davans
la grando Troio ? Adounc, perqué siés tant enmalicia contro éu
?
E Jupitèr, amoulounaire di nivo, ié respoundeguè coume
eiso :
— Ma fiho, queto paraulo vèn d’escapa d’entre ti dènt ? Coume
pourriéu-ti óublida lou divin Ulisse, que pèr l’èime es en subre
de tóuti lis ome e qu’óufrissié lou mai de sacrifice i Diéu que
sempre vivon e demoron dins lou vaste Cèu ? Mai Netune qu’envirouno
la terro es de-countùni encagna pèr l’Uiard qu’Ulisse embourgnè
: Poulifème fort coume un Diéu, lou mai fort dis Uiard. La ninfo
Tòuso, fiho de Fourcin, Mèstre de la mar sóuvajo, lou meteguè
au mounde s’estènt apariado emé Netune dins si baumo coufudo.
Amor d’acò Netune que bassaco la terro, pèr pas tua Ulisse, lou
forço de courre bourrido liuen de soun païs. Mai nàutri que sian
eici, asseguren-ié sa revengudo e Netune óublidara soun iro, car
soulet noun poudra rèn contro tóuti li Diéu inmourtau.
E Minervo, Divesso dis iue glas, ié venguè :
— O noste Paire, enfant dóu Tèms, lou mai aut di Rèi ! S’agrado
i Diéu benastru que lou sage Ulisse tourne dins soun oustau, manden
l’Anounciaire Mercùri, Mataire d’Argus, dins l’isclo d’Ougigìo,
pèr que fague assaupre à la Ninfo de la bello como qu’avèn decida
lou retour d’Ulisse fort e paciènt. E iéu anarai en Itaco, empurarai
soun fiéu, e, acampant lou Counsèu dis Acaian cabelu, ié dounarai
la forço de courseja tóuti li Calignaire qu’escoutellon si fedo
noumbrouso e si biòu à cambo torso e bano courbudo. E lou mandarai
en Esparto e dins la savelouso Pilos, pèr fin que s’assabènte
dóu retour de soun paire bèn-ama, e que fuguè mai-que-mai ounoura
au mitan dis ome.
Ansindo aguènt parla, courdelè autour de si pèd li bèlli sandalo
redoulènto e daurado que la portavon sus mar e sus l’inmènso terro
coume l’alenado dóu vènt. Prenguè ‘no forto lanço d’aram, pounchudo,
longo, grevo e soulido, que n’en dountavo lou fube dis ome valènt
contro quau elo, fiho d’un paire ufanous, èro enmaliciado. E s’estènt
abrivado dóu cresten de l’Oulimpe, sa lanço d’aram en man, davalè
au mitan dóu pople d’ltaco, vers lou courredou d’Ulisse sus lou
lindau de la court, retrasènt à-n-un estrangié, lou capoulié di
Tafian, Mentés.
E ié veguè lis arrougant Calignaire que jougavon i palet davans
li porto, asseta sus de pèu de biòu qu’éli-meme avien sagata.
E de precoun e de serviciau à soun entour apetega, lis un sermavon
lou vin dins li cratère, lis autre escuravon li taulo emé d’espoungo
trauquihouso ; i’aguènt espandi li touaioun, despartissien la carnasso
à rebala.
E lou proumié de tóuti, lou divin Telemaque veguè Minervo. Entre
li Calignaire èro asseta, lou cor doulènt, vesènt dins soun èime
soun brave paire reveni subran e coucha li Pretendènt foro de
l’oustau, e reprene soun poudé, e mena soun bèn. Adounc pensant
àn-acò, asseta ‘m’éli, veguè Minervo ; e venguè vers lou courredou,
endigna qu’un estrangié demourèsse long-tèms dre sus lou lindau.
S’en aprouchè, i’ agantè la man drecho, reçaupeguè la lanço d’aram,
pièi ié diguè aquésti paraulo aludo :
— La bono salut, Estrangié ! ami fuguen ! pièi après lou repas
nous dirés ço que vous fau.
Aguènt ansin parla, lou menè ; Minervo seguissié. E quouro fuguèron
intra dins la grand salo, apielè la lanço contro uno nauto coulouno,
dins uno armarié lusènto ounte èron deja messo à-de-rèng forço
àutri lanço dóu ferme e paciènt Ulisse. E faguè sèire Minervo,
aguènt mes sus la cadiero un bèu tapis travaia de man de mèstre,
souto si pèd un escabèu. Pèr éu, meteguè proche d’elo un sèti
escrincela, liuen di Calignaire, pèr fin que l’estrangié noun
se n’en faguèsse dóu repas tarabastous, au mitan di taulejaire
mauembouca, e pèr ié demanda de soun paire.
Uno servicialo faguè boumbi dins un peiròu d’argènt, pèr l’asigado,
l’aigo d’uno bello eigadiero d’or ; meteguè proche d’éli uno taulo
lusènto. Pièi uno beilesso venerablo aduguè de pan e curbiguè
la taulo de mèisse à jabo e requist ; e ‘n decoupaire serviguè
li plat de car de touto merço, e ié pourgiguè de coupo d’or ;
e un precoun à tout moumen ié baiavo à béure.
E
li Calignaire plen de croio intrèron à-de-rèng, s’assetèron
sus de sèti o de cadiero ; e de varlet vujavon d’aigo sus si man;
e li servicialo acuchavon lou pan dins li gorbo ; e li jouvènt
emplissien li cratère emé de vin. Pièi meteguèron la man i mèisse
; e quand se fuguèron assadoula, vouguèron d’àutri causo, la danso
emé lou cant, adournamen di festin. E ‘n precoun meteguè ‘no mai
que bello quitarro dins li man de Fèmi, quecantavo aqui mau-grat
éu. E jouguè de la quitarro et coumencè de bèn canta. Mai Telemaque
diguè à Minervo dis iue clar, en clinant la tèsto pèr que lis
autre noun pousquèsson ausi :
— Bèl Estrangié, aurés-ti maliço de mi paraulo ? La quitarro e
lou cant à-n-aquèsti agradon eisa, car bravon sèns vergougno lou
bèn d’un autre, la richesso d’un ome que sis os blanquejon e s’apourridisson
à la plueio, dins quauque rode de la terro fermo, o que soun barrula
pèr lis erso de la mar. Boutas, se lou vesien en Itaco retourna,
tóuti amarien miés de cambo desgajado que tant d’or en abounde
e tant de bèu vièsti! Mai es mort, subissènt soun marrit destin,
e nous soubro plus d’espero, quand meme un ome nous anounciarié
sa revengudo, car aquéu jour jamai vendra. Mai parlas-me, lou
cor sus la man. Quau sias e de queto raço sourtès ? Mounte es
vosto vilo e quìnti soun vòsti parènt ? Sus queto nau sias-ti vengu ?
Quéti marin vous an adu en Itaco, e quau soun ? Car pènse pas
que fugués vengu d’apèd. E digas-me franc, pèr que lou sache :
venès-ti pèr la proumiero fes o bèn sias-ti un oste de moun paire ?
Car proun gènt couneissien nòstis oustau e perèu Ulisse n’en vesitavo
proun.
E Minervo, Divesso dis iue glas, ié respoundeguè :
— Te dirai de causo sincèro. Me vante d’èstre Mentés l’enfant
dóu brave Anquiale, e beileje li Tafian, que di rèm soun lis ami.
E vaqui qu’eici me siéu abourda ‘m’ uno barco e de coumpagnoun
anant sus li nègri mar vers d’ome que parlon uno lengo estranjo,
encò de Temese ounte vau carga d’aram e mounte porte lou ferre
que lusis. E ma barco
s’es arrestado eila vers la campagno, foro vilo, dins lou port
de Reitroun, souto l’anoui bouscassous. E nous fasèn un ounour
d’èstre liga ‘mé vautre e paire en fiéu pèr l’espitalita. Pos
ana demanda pèr acò, aqui au vièi Laerto, car dison que vèn plus
en vilo e que soufris dins en mai aliuncha, soulet em’ uno vièio
femo que ié fai soun recate, quouro es las de percourre si drud
vignarés. E siéu vengu, que lou brut se dounavo dóu retour de
toun paire ; mai li Diéu entravon soun camin. Car lou divin Ulisse
es panca mort sus terro; viéu dins quauque rode, retengu sus la
mar vasto, dins uno isclo que lis erso embarron. E d’ome feroun
e ruste, mèstre, lou retènon pèr forço. Mai vuei te predirai ço
que li Diéu m’ispiron en ço que se coumplira, emai fugue pas devinaire
e counèigue rèn i signe. Bouto, demourara pas long-tèms liuen
de sa terro nadalo, meme estènt carga de cadeno de fèrri. E troubara
lou biais de reveni, car es drud d’engano. Mai parlo, e digo-me
franc se siés lou vertadié fiéu d’Ulisse éu-meme. Ié retraises
mai-que-mai pèr la caro e la bèuta dis iue ; car nous sian rescountra
souvènt avans que partiguèsse pèr Troio, mounte anèron peréu sus
de nau cloutudo lis àutri capo d’Argos. Desempièi ai plus vist
Ulisse e nimai éu m’a plus vist.
E lou brave Telemaque ié respoundeguè :
— Estrangié, vous dirai de causo mai-que-mai sincèro. Ma maire
dis que siéu l’enfant d’Ulisse, mai iéu n’en sabe rèn, car degun
noun saup pèr éu-meme quau es soun paire. Que noun fuguèsse
pulèu l’enfant de quauque ome urous que degue veni vièi sus si
terro ! E aro, lou dison : es dóu plus malastra dis ome que siéu
na... Vaqui ço que me demandavias.
E Minervo, Divesso dis iue glas, ié venguè :
— Li Diéu t’an pas fa sali d’uno raço sènso
glòri dins sa lignado, amor que Penelopo t’a fa tau que te
vese. Mai parlo, e responde-me lou cor sus la man. Qu’es
aquelo taulado ? Dequ’es aquel acamp ? N’aviés-ti besoun ?
Es-ti uno souido vo ‘no noço ? Car acò n’es pas paga ‘n
coumun talamen aquéli taulejaire brafon emé croio e
arrouganço dins aquel oustau. Tout ome d’èime sena se n’en
farié de te vèire au mitan d’aquéli causo desountado.
E lou brave Telemaque ié respoundeguè :
— Estrangié, amor que me demandas d’acò, aquel oustau antan
fuguè riche e ounoura tant que l’ome valènt abitè lou païs;
mai vuei li Diéu, sourgènt de nòsti mau, autramen n’an pensa
pèr faire d’éu lou mai escoundu dis ome. E noun lou
plourariéu ansin, meme lou sachènt mort, s’èro esta sagata
‘mé si sòci au mitan di Trouian o s’èro mort entre de man
amigo, après la guerro. Alor Grè i’aurien auboura ‘no lauso,
e à soun enfant i’aurié leissa ‘no grando glòri dins
l’aveni. Mai vuei lis Escòrpi l’an rauba dins l’escur ; e ‘s
mort, e degun n’a rèn sachu ni rèn sachu d’éu, e m’a leissa
que li doulour e li lamento. Mai me doulouire pas que sus
éu, e li Diéu m’an manda d’àutri lagno amaro. Tóuti aquéli
que coumandon dins lis Isclo, à Douliqui, à Samos, à Zacinto
l’abouscassido, em’ aquéli que coumandon dins la rudo
Itaco, tout acò cercon ma maire e meton moun oustau au nis
de la serp. E ma maire noun pòu refusa de noço que fan orre,
ni bouta fin à-n-acò. E aquélis ome abenon moun oustau en
mangiho e léu veiran ma fin, tambèn.
E, pietadouso, Minervo respoundeguè :
— Ah ! n’es pas de doute, as grand besoun d’Ulisse, que metigue
sa man sus aquéli Calignaire óutrajous ! Car se revenié e que se
tenguèsse dre sus lou lindau de la porto, emé soun casco e soun
blouquié emé dos pico, tau que iéu lou veguère la proumiero fes,
bevènt e se gaudissènt dins nosto demoro, retour de Courinto
ounte èro ana vèire Ilos de Mermerido ; car Ulisse i’èro ana
querre, sus uno nau rapido, uno pouisoun mourtalo pèr ié trempa
si matrassino apounchalo d’aram ; e Ilos n’i’en vouguè gens
baia, cregnènço di Diéu que vivon eternamen ; mai moun paire que
l’amavo tant n’i’en baiè ; se dounc Ulisse, tau que lou veguère,
revenié au mitan di Pretendènt, n’aurien pas pèr long-tèms e si
noço sarien amaro! Mai apartèn i Diéu de saupre se revendra vo
noun pér li puni dins soun oustau. Te doune dounc pèr counsèu de
cerca lou biais de li bandi d’eici. Aro, escouto, e ensouvène-te
de mi paraulo: deman, aguènt reüni lou counséu di valènts
Acaian, parlo-ié e pren li Diéu en testimòni Forço li Pretendènt
de se retira sus lou siéu. Que ta maire se vòu d’àutri noço,
s’entourne dins l’oustau de soun paire qu’a ‘n grand poudé. Si
pròchi parènt la maridaran e ié faran uno grosso doto, coume
counvèn à-n-uno chato amado de si gènt. E te counseiarai
sajamen, se vos crèire. Armejo la meiouro de ti barco emé vint
remaire, e vai-t’en saupre de nouvello de toun paire, parti
despièi tant de tèms, pèr fin que quaucun d’entre lis ome te
n’en parle, o qu’ausigues la renoumado de Jupitèr que despartis
la glòri dis ome. Vai d’abord à Pilos e questiouno lou divin
Nestor ; pièi en Esparto encò dóu blound Menelau, lou darrié
revengu di Grè encuirassa d’aram. Se sabes que toun paire es
vivènt e qu’arribo, espèro ancaro un an, mau-grat ta doulour;
mai se sabes qu’es mort, aguènt acaba sa vido, revène dins la
terro ounte siès nascu, pèr i’auboura ‘n mausoulèu, e celebra de
gràndi funeraio coume counvèn, e douna ta maire à-n-un ome.
Pièi, quouro auras fa e coumpli tout acò, sounjo dins l’èime e
lou cor, de tua li Calignaire dins toun oustau pèr ruso o pèr
forço. Fau plus t’adouna i causo d’enfant, qu’es plus de toun
age. Sabes pas de quant de glòri s’es cubert lou divin Ourèsto
entre lis ome, en sagatant aquéu que tuè soun paire ilustre, lou
fin Egiste ! Tu peréu, ami, siés grand e bèu ; siegues valènt pèr
que lis ome que vendran te lauson. — Iéu vau redavala vers ma
nau precepitouso e mi coumpan que dèvon s’èncagna en m’esperant.
Ensouvène-te, e neglegigues pas mi paraulo.
E
lou brave Telemaque ié respoundeguè :
— Estrangié, m’avès parla ‘n ami, coume un paire à soun
enfant e jamai óublidarai vòsti paraulo. Mai demouras emai
fugués pressa, pèr fin que vous estènt bagna e vous estènt
chala dins voste cor, vous entournés vers vosto nau,
countènt em’ un presènt riche e precious que vendra de iéu e
sara tau que d’ami n’en baion à sis oste.
E Minervo,
Divesso dis iue glas, respoundeguè :
— Nàni, me retèngues pas pus; fau que parte. Quouro revendrai,
me baiaras aquelo douno que toun cor me gardo, pèr l’empourta
dins ma demoro. Que fugue bello quenoun-sai e que posque t’en
óufri sa pariero !
E Minervo dis iue glas aguènt ansin parla, s’envoulè, pièi
despareiguè coume un aucèu ; mai ié leissè dins lou cor la forço
e l’audàci emé la mai vivo remembranço de soun paire. E lou cor
plen de cregnènço, pensè dins éu qu’èro un Diéu. Pièi lou divin
jouvènt s’avancè di Calignaire.
E lou Chantre preclar cantavo ; eli èron asseta, l’ausissènt
sènso rèn dire. Éu cantavo la malastrado revengudo di Grè, que
Minervo ié faguè subi, quouro sourtiguèron de Troio. E, de
l’auto chambro, la fiho d’Icàri, la sajo Penelopo, ausiguè lou
cant divin e davale l’escalié d’aut, emè si dos servicialo que
la seguissien. E quouro la femo divino fuguè vers li Calignaire,
restè drecho contro la porto, sus lou lindau de la salo bèn
bastido, em’uno bello plecho sus li gauto ; e li bràvi
servicialo se tenien soun caire. Elo plourè, pièi diguè ‘u
Chantre divin :
— Fèmi, sabes d’àutri cant ounte li Pouèto fan clanti lis
acioun dis ome e di Diéu. Asseta au mitan d’aquéli gènt,
canto n’i’en un, dóu tèms que chimon lou vin sènso rèn dire;
mai acabo aquéu triste soulòmi que m’estrasso lou cor dins
moun pitre, car siéu la predo d’un dòu que noun pode
óublida. Ploure uno caro bèn amado e garde la recourdanço
eterno d’un ome que sa glòri coumoulo l’Elado emai Argos.
E lou brave Telemaque ié respoundeguè :
— Ma maire, pèr-de-que voulès pas qu’aquéu Chantre melicous nous
rejouïgue coume soun cor n’i’en dis ? Li Pouèto soun pas mèstre,
e Jupitèr despartis si douno coume ié plais. Fau pas vous
endigna d’aquest, amor quecanto la sourno astrado di Grè, car
lis orne canton li causo li mai proche d’éli. Agués dounc la
forço d’escouta Ulisse à Troio n’a pas perdu soulet lou jour de
la revengudo, e forço autre tambèn ié soun mort. Rintras dins
vosto demoro. Countunias vòsti travai de telo e de fus, e fasès
groupa vòsti servicialo à sis obro. La paraulo apartèn is ome,
e, mai qu’en tout autre, à iéu que gouverne eici.
Espantado, Penelopo rintrè dins soun mèmbre,
empourtant dins lou cor li bràvi paraulo de soun enfant. E
‘no fes dins lis àuti chambro emé si femo, plourè soun
Ulisse escari, bèn tant que Minervo dis iue glas espargiguè
sus si parpello la douço som.
E li Pretendènt menèron grand brut dins la souloumbrouso
demoro, et tóuti barbelavon de parteja soun lié. E lou brave
Telemaque acoumencè de parla :
— Pretendènt de ma maire, emé vosto croio arrouganto, aro
gaudissen-nous, brafen e bramen plus, car es bèu e
counvenènt d’ausi un tau Chantre que retrais i Diéu pèr la
voues ; mais à l’aubo, trouben-nous tóuti en Plaço pèr fin
que vous declare qu’avès tóuti à parti d’eici. Fasès d’àutri
ripaio, acabas vòsti bèn en vous counvidant lis un lis autre
dins vostis oustau; mai se vous sèmblo miés de brafa sèns
vergougno lou viéure d’un soulet ome, brafas. Iéu pregarai
li Diéu que sèmpre vivon, pèr fin que Jupitèr ourdoune que
vosto acioun siegue punido, e crebarés belèu sèns venjanço
dins aquelo demoro.
Ansin mutè ; tóuti, se mourdènt la lengo, s’estounavon que
Telemaque aguèsse lou front de parla coume acò.
E
Antinòu, l’enfant d’Upeités, ié respoundegué :
— Telemaque, segur li Diéu meme t’ensignon de parla tant
aut. Mai posque lou Tèms noun te faire rèi dins Itaco
embarrado dis erso, emai aquéu bèn te vèngue de paire.
E lou brave
Telemaque ié respoundeguè :
— Antinòu, quand t’encagnèsses contro pèr mi paraulo,
vourriéu èstre rèi pèr lou voulé de Jupitèr. Creses que
fugue marrit d’èstre rèi entre lis ome ? N’es pas uno
marrido causo de regna: avès un riche oustau e sias ounoura.
Mai i’a forço àutri rèi gregau, jouine o vièi, dins ltaco
embarrado dis erso ; qu’un d’entre éli siegue rèi, amor que
lou divin Ulisse es mort. Iéu au-mens sarai mèstre de
l’oustau e de la taifo que lou divin Ulisse a gagna pèr iéu.
Erimaque, enfant de Poulibe, ié venguè :
— Telemaque, i Diéu apartèn de decida quau di Grè sara ‘quéu
que regnara dins Itaco embarrado dis erso. Pèr tu, meno ti
bèn e siegues lou mèstre sus lou tiéu, e que res te lou leve
jamai pèr forço e contro toun voulé, tant qu’en Itaco ié
demourara quaucun. Mai, ami, vole te demanda quau es aquel
estrangié ? De mounte es ? De queto terro se vanto de sourti
? Mounte soun si gènt e mounte soun païs ? T’adusié-ti
quauco nouvello de la revengudo de toun paire ? Es-ti vengu
te reclama ‘n dèute ? Es parti à la lèsto e noun a pas degna
se faire counèisse. Sis èr soun pas aquéli d’un pauras.
E lou brave Telemaque ié respoundeguè :
— Erimaque, bouto, moun paire revendra pas plus e creiriéu
pas la nouvello, se me venié ; e noun me soucite di sort dóu
Devinaire que ma maire a fa veni dins l’oustau. Mai
aquel oste de mi paire vèn de Tafos et se vanto d’èstre
Mentés, l’enfant dóu brave Anquiale ; e beilejo li Tafian
ami di remo.
E Telemaque ansin parlè ; mai dins soun cor avié recouneigu
la Divesso inmourtalo. Adounc li Calignaire s’adounant à la
danso emai au cant, se regalavon en esperant lou vèspre, e
coume se gaudissien, la niue venguè. Pièi voulènt dourmi,
cadun s’estremè dins sis oustau. E Telemaque mountè dins la
chambro d’aut qu’avien facho pèr éu sus uno bello court e se
ié vesié de tout caire. Apensament, s’ajassè.
E
la bono Ericlèio pourtavo de pegoun atuba. Èro la fiho d’Ops
de Peisenour, e Laerto l’avié croumpado dins sa primo e
pagado emé vint biòu ; e l’ounouravo dins sa demoro autant
coume uno casto espouso, mais l’avié pas presso, crento de
l’iro de sa mouié.
Elo, pourtavo li pegoun atuba vers Telemaque ; èro aquelo
que l’amavo lou mai, estènt que l’avié nourri e abarri de
soun enfanço. Durbiguè li porto de la chambro bèn bastido.
Éu s’assetè sus la litocho, quitè soun jargau souple e lou
meteguè dins la man de la vièio de bon counsèu. Aquesto lou
pleguè, pièi lou renjè ‘mé siuen e lou pendoulè à-n-uno
caviho, contro la litocho escrincelado. Pièi sourtènt de la
chambro, tirè la porto pèr uno anello d’argènt e ié tanquè
la cadaulo em’ uno courrejo. E Telemaque, tapa d’un aus de
fedo, se repassè touto la niue lou viage que Minervo i’avié
douna pèr counsèu.