Ὀ δ υ σ σ ε ί α ς   ε

 Καλυψοῦς ἄντρον.

Ὀδυσσέως σχεδία. 

Ἠὼς δ᾽ ἐκ λεχέων παρ᾽ ἀγαυοῦ Τιθωνοῖο

ὤρνυθ᾽, ἵν᾽ ἀθανάτοισι φόως φέροι ἠδὲ βροτοῖσιν·

οἱ δὲ θεοὶ θῶκόνδε καθίζανον, ἐν δ᾽ ἄρα τοῖσι

Ζεὺς ὑψιβρεμέτης, οὗ τε κράτος ἐστὶ μέγιστον.

5

τοῖσι δ᾽ Ἀθηναίη λέγε κήδεα πόλλ᾽ Ὀδυσῆος

μνησαμένη· μέλε γάρ οἱ ἐὼν ἐν δώμασι νύμφης·

Ζεῦ πάτερ ἠδ᾽ ἄλλοι μάκαρες θεοὶ αἰὲν ἐόντες,

μή τις ἔτι πρόφρων ἀγανὸς καὶ ἤπιος ἔστω

σκηπτοῦχος βασιλεύς, μηδὲ φρεσὶν αἴσιμα εἰδώς,

10

ἀλλ᾽ αἰεὶ χαλεπός τ᾽ εἴη καὶ αἴσυλα ῥέζοι·

ὡς οὔ τις μέμνηται Ὀδυσσῆος θείοιο

λαῶν οἷσιν ἄνασσε, πατὴρ δ᾽ ὣς ἤπιος ἦεν.

ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἐν νήσωι κεῖται κρατέρ᾽ ἄλγεα πάσχων

νύμφης ἐν μεγάροισι Καλυψοῦς, ἥ μιν ἀνάγκηι

15

ἴσχει· ὁ δ᾽ οὐ δύναται ἣν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι·

οὐ γάρ οἱ πάρα νῆες ἐπήρετμοι καὶ ἑταῖροι,

οἵ κέν μιν πέμποιεν ἐπ᾽ εὐρέα νῶτα θαλάσσης.

νῦν αὖ παῖδ᾽ ἀγαπητὸν ἀποκτεῖναι μεμάασιν

οἴκαδε νισόμενον· ὁ δ᾽ ἔβη μετὰ πατρὸς ἀκουὴν

20

ἐς Πύλον ἠγαθέην ἠδ᾽ ἐς Λακεδαίμονα δῖαν.

τὴν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·

τέκνον ἐμόν, ποῖόν σε ἔπος φύγεν ἕρκος ὀδόντων.

οὐ γὰρ δὴ τοῦτον μὲν ἐβούλευσας νόον αὐτή,

ὡς ἦ τοι κείνους Ὀδυσεὺς ἀποτίσεται ἐλθών;

25

Τηλέμαχον δὲ σὺ πέμψον ἐπισταμένως, δύνασαι γάρ,

ὥς κε μάλ᾽ ἀσκηθὴς ἣν πατρίδα γαῖαν ἵκηται,

μνηστῆρες δ᾽ ἐν νηὶ· παλιμπετὲς ἀπονέωνται.

ἦ ῥα καὶ Ἑρμείαν, υἱὸν φίλον, ἀντίον ηὔδα·

Ἑρμεία, σὺ γὰρ αὖτε τά τ᾽ ἄλλα περ ἄγγελός ἐσσι,

30

νύμφηι ἐυπλοκάμωι εἰπεῖν νημερτέα βουλήν,

νόστον Ὀδυσσῆος ταλασίφρονος, ὥς κε νέηται

οὔτε θεῶν πομπῆι οὔτε θνητῶν ἀνθρώπων·

ἀλλ᾽ ὅ γ᾽ ἐπὶ σχεδίης πολυδέσμου πήματα πάσχων

ἤματί κ᾽ εἰκοστῶι Σχερίην ἐρίβωλον ἵκοιτο,

35

Φαιήκων ἐς γαῖαν, οἳ ἀγχίθεοι γεγάασιν,

οἵ κέν μιν περὶ κῆρι θεὸν ὣς τιμήσουσιν,

πέμψουσιν δ᾽ ἐν νηὶ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν,

χαλκόν τε χρυσόν τε ἅλις ἐσθῆτά τε δόντες,

πόλλ᾽, ὅσ᾽ ἂν οὐδέ ποτε Τροίης ἐξήρατ᾽ Ὀδυσσεύς,

40

εἴ περ ἀπήμων ἦλθε, λαχὼν ἀπὸ ληίδος αἶσαν.

ὣς γάρ οἱ μοῖρ᾽ ἐστὶ φίλους τ᾽ ἰδέειν καὶ ἱκέσθαι

οἶκον ἐς ὑψόροφον καὶ ἑὴν ἐς πατρίδα γαῖαν.

ὣς ἔφατ᾽, οὐδ᾽ ἀπίθησε διάκτορος ἀργεϊφόντης.

αὐτίκ᾽ ἔπειθ᾽ ὑπὸ ποσσὶν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,

45

ἀμβρόσια χρύσεια, τά μιν φέρον ἠμὲν ἐφ᾽ ὑγρὴν

ἠδ᾽ ἐπ᾽ ἀπείρονα γαῖαν ἅμα πνοιῆις ἀνέμοιο.

εἵλετο δὲ ῥάβδον, τῆι τ᾽ ἀνδρῶν ὄμματα θέλγει,

ὧν ἐθέλει, τοὺς δ᾽ αὖτε καὶ ὑπνώοντας ἐγείρει.

τὴν μετὰ χερσὶν ἔχων πέτετο κρατὺς ἀργεϊφόντης.

50

Πιερίην δ᾽ ἐπιβὰς ἐξ αἰθέρος ἔμπεσε πόντωι·

σεύατ᾽ ἔπειτ᾽ ἐπὶ κῦμα λάρωι ὄρνιθι ἐοικώς,

ὅς τε κατὰ δεινοὺς κόλπους ἁλὸς ἀτρυγέτοιο

ἰχθῦς ἀγρώσσων πυκινὰ πτερὰ δεύεται ἅλμηι·

τῶι ἴκελος πολέεσσιν ὀχήσατο κύμασιν Ἑρμῆς.

55

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τὴν νῆσον ἀφίκετο τηλόθ᾽ ἐοῦσαν,

ἔνθ᾽ ἐκ πόντου βὰς ἰοειδέος ἤπειρόνδε

ἤιεν, ὄφρα μέγα σπέος ἵκετο, τῶι ἔνι νύμφη

ναῖεν ἐυπλόκαμος· τὴν δ᾽ ἔνδοθι τέτμεν ἐοῦσαν.

πῦρ μὲν ἐπ᾽ ἐσχαρόφιν μέγα καίετο, τηλόσε δ᾽ ὀδμὴ

60

κέδρου τ᾽ εὐκεάτοιο θύου τ᾽ ἀνὰ νῆσον ὀδώδει

δαιομένων· ἡ δ᾽ ἔνδον ἀοιδιάουσ᾽ ὀπὶ καλῆι

ἱστὸν ἐποιχομένη χρυσείηι κερκίδ᾽ ὕφαινεν.

ὕλη δὲ σπέος ἀμφὶ πεφύκει τηλεθόωσα,

κλήθρη τ᾽ αἴγειρός τε καὶ εὐώδης κυπάρισσος.

65

ἔνθα δέ τ᾽ ὄρνιθες τανυσίπτεροι εὐνάζοντο,

σκῶπές τ᾽ ἴρηκές τε τανύγλωσσοί τε κορῶναι

εἰνάλιαι, τῆισίν τε θαλάσσια ἔργα μέμηλεν.

ἡ δ᾽ αὐτοῦ τετάνυστο περὶ σπείους γλαφυροῖο

ἡμερὶς ἡβώωσα, τεθήλει δὲ σταφυλῆισι.

70

κρῆναι δ᾽ ἑξείης πίσυρες ῥέον ὕδατι λευκῶι,

πλησίαι ἀλλήλων τετραμμέναι ἄλλυδις ἄλλη.

ἀμφὶ δὲ λειμῶνες μαλακοὶ ἴου ἠδὲ σελίνου

θήλεον. ἔνθα κ᾽ ἔπειτα καὶ ἀθάνατός περ ἐπελθὼν

θηήσαιτο ἰδὼν καὶ τερφθείη φρεσὶν ἧισιν.

75

ἔνθα στὰς θηεῖτο διάκτορος ἀργεϊφόντης.

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ πάντα ἑῶι θηήσατο θυμῶι,

αὐτίκ᾽ ἄρ᾽ εἰς εὐρὺ σπέος ἤλυθεν. οὐδέ μιν ἄντην

ἠγνοίησεν ἰδοῦσα Καλυψώ, δῖα θεάων·

οὐ γάρ τ᾽ ἀγνῶτες θεοὶ ἀλλήλοισι πέλονται

80

ἀθάνατοι, οὐδ᾽ εἴ τις ἀπόπροθι δώματα ναίει.

οὐδ᾽ ἄρ᾽ Ὀδυσσῆα μεγαλήτορα ἔνδον ἔτετμεν,

ἀλλ᾽ ὅ γ᾽ ἐπ᾽ ἀκτῆς κλαῖε καθήμενος, ἔνθα πάρος περ,

δάκρυσι καὶ στοναχῆισι καὶ ἄλγεσι θυμὸν ἐρέχθων.

πόντον ἐπ᾽ ἀτρύγετον δερκέσκετο δάκρυα λείβων.

85

Ἑρμείαν δ᾽ ἐρέεινε Καλυψώ, δῖα θεάων,

ἐν θρόνωι ἱδρύσασα φαεινῶι σιγαλόεντι·

τίπτε μοι, Ἑρμεία χρυσόρραπι, εἰλήλουθας

αἰδοῖός τε φίλος τε; πάρος γε μὲν οὔ τι θαμίζεις.

αὔδα ὅ τι φρονέεις· τελέσαι δέ με θυμὸς ἄνωγεν,

90

εἰ δύναμαι τελέσαι γε καὶ εἰ τετελεσμένον ἐστίν.

ἀλλ᾽ ἕπεο προτέρω, ἵνα τοι πὰρ ξείνια θείω.

ὥς ἄρα φωνήσασα θεὰ παρέθηκε τράπεζαν

ἀμβροσίης πλήσασα, κέρασσε δὲ νέκταρ ἐρυθρόν.

αὐτὰρ ὁ πῖνε καὶ ἦσθε διάκτορος ἀργεϊφόντης.

95

αὐτὰρ ἐπεὶ δείπνησε καὶ ἤραρε θυμὸν ἐδωδῆι,

καὶ τότε δή μιν ἔπεσσιν ἀμειβόμενος προσέειπεν·

εἰρωτᾶις μ᾽ ἐλθόντα θεὰ θεόν· αὐτὰρ ἐγώ τοι

νημερτέως τὸν μῦθον ἐνισπήσω· κέλεαι γάρ.

Ζεὺς ἐμέ γ᾽ ἠνώγει δεῦρ᾽ ἐλθέμεν οὐκ ἐθέλοντα·

100

τίς δ᾽ ἂν ἑκὼν τοσσόνδε διαδράμοι ἁλμυρὸν ὕδωρ

ἄσπετον; οὐδέ τις ἄγχι βροτῶν πόλις, οἵ τε θεοῖσιν

ἱερά τε ῥέζουσι καὶ ἐξαίτους ἑκατόμβας.

ἀλλὰ μάλ᾽ οὔ πως ἔστι Διὸς νόον αἰγιόχοιο

οὔτε παρεξελθεῖν ἄλλον θεὸν οὔθ᾽ ἁλιῶσαι.

105

φησί τοι ἄνδρα παρεῖναι ὀιζυρώτατον ἄλλων,

τῶν ἀνδρῶν, οἳ ἄστυ πέρι Πριάμοιο μάχοντο

εἰνάετες, δεκάτωι δὲ πόλιν πέρσαντες ἔβησαν

οἴκαδ᾽· ἀτὰρ ἐν νόστωι Ἀθηναίην ἀλίτοντο,

ἥ σφιν ἐπῶρσ᾽ ἄνεμόν τε κακὸν καὶ κύματα μακρά.

110

ἔνθ᾽ ἄλλοι μὲν πάντες ἀπέφθιθεν ἐσθλοὶ ἑταῖροι,

τὸν δ᾽ ἄρα δεῦρ᾽ ἄνεμός τε φέρων καὶ κῦμα πέλασσε.

τὸν νῦν σ᾽ ἠνώγειν ἀποπεμπέμεν ὅττι τάχιστα·

οὐ γάρ οἱ τῆιδ᾽ αἶσα φίλων ἀπονόσφιν ὀλέσθαι,

ἀλλ᾽ ἔτι οἱ μοῖρ᾽ ἐστὶ φίλους τ᾽ ἰδέειν καὶ ἱκέσθαι

115

οἶκον ἐς ὑψόροφον καὶ ἑὴν ἐς πατρίδα γαῖαν.

ὣς φάτο, ῥίγησεν δὲ Καλυψώ, δῖα θεάων,

καί μιν φωνήσασ᾽ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

σχέτλιοί ἐστε, θεοί, ζηλήμονες ἔξοχον ἄλλων,

οἵ τε θεαῖς ἀγάασθε παρ᾽ ἀνδράσιν εὐνάζεσθαι

120

ἀμφαδίην, ἤν τίς τε φίλον ποιήσετ᾽ ἀκοίτην.

ὣς μὲν ὅτ᾽ Ὠρίων᾽ ἕλετο ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,

τόφρα οἱ ἠγάασθε θεοὶ ῥεῖα ζώοντες,

ἧος ἐν Ὀρτυγίηι χρυσόθρονος Ἄρτεμις ἁγνὴ

οἷς ἀγανοῖς βελέεσσιν ἐποιχομένη κατέπεφνεν.

125

ὣς δ᾽ ὁπότ᾽ Ἰασίωνι ἐυπλόκαμος Δημήτηρ,

ὧι θυμῶι εἴξασα, μίγη φιλότητι καὶ εὐνῆι

νειῶι ἔνι τριπόλωι· οὐδὲ δὴν ἦεν ἄπυστος

Ζεύς, ὅς μιν κατέπεφνε βαλὼν ἀργῆτι κεραυνῶι.

ὥς δ᾽ αὖ νῦν μοι ἄγασθε, θεοί, βροτὸν ἄνδρα παρεῖναι.

130

τὸν μὲν ἐγὼν ἐσάωσα περὶ τρόπιος βεβαῶτα

οἶον, ἐπεί οἱ νῆα θοὴν ἀργῆτι κεραυνῶι

Ζεὺς ἔλσας ἐκέασσε μέσωι ἐνὶ οἴνοπι πόντωι.

ἔνθ᾽ ἄλλοι μὲν πάντες ἀπέφθιθεν ἐσθλοὶ ἑταῖροι,

τὸν δ᾽ ἄρα δεῦρ᾽ ἄνεμός τε φέρων καὶ κῦμα πέλασσε.

135

τὸν μὲν ἐγὼ φίλεόν τε καὶ ἔτρεφον, ἠδὲ ἔφασκον

θήσειν ἀθάνατον καὶ ἀγήραον ἤματα πάντα.

ἀλλ᾽ ἐπεὶ οὔ πως ἔστι Διὸς νόον αἰγιόχοιο

οὔτε παρεξελθεῖν ἄλλον θεὸν οὔθ᾽ ἁλιῶσαι,

ἐρρέτω, εἴ μιν κεῖνος ἐποτρύνει καὶ ἀνώγει,

140

πόντον ἐπ᾽ ἀτρύγετον· πέμψω δέ μιν οὔ πηι ἐγώ γε·

οὐ γάρ μοι πάρα νῆες ἐπήρετμοι καὶ ἑταῖροι,

οἵ κέν μιν πέμποιεν ἐπ᾽ εὐρέα νῶτα θαλάσσης.

αὐτάρ οἱ πρόφρων ὑποθήσομαι, οὐδ᾽ ἐπικεύσω,

ὥς κε μάλ᾽ ἀσκηθὴς ἣν πατρίδα γαῖαν ἵκηται.

145

τὴν δ᾽ αὖτε προσέειπε διάκτορος ἀργεϊφόντης·

οὕτω νῦν ἀπόπεμπε, Διὸς δ᾽ ἐποπίζεο μῆνιν,

μή πώς τοι μετόπισθε κοτεσσάμενος χαλεπήνηι.

ὣς ἄρα φωνήσας ἀπέβη κρατὺς ἀργεϊφόντης·

ἡ δ᾽ ἐπ᾽ Ὀδυσσῆα μεγαλήτορα πότνια νύμφη

150

ἤι᾽, ἐπεὶ δὴ Ζηνὸς ἐπέκλυεν ἀγγελιάων.

τὸν δ᾽ ἄρ᾽ ἐπ᾽ ἀκτῆς εὗρε καθήμενον· οὐδέ ποτ᾽ ὄσσε

δακρυόφιν τέρσοντο, κατείβετο δὲ γλυκὺς αἰὼν

νόστον ὀδυρομένωι, ἐπεὶ οὐκέτι ἥνδανε νύμφη.

ἀλλ᾽ ἦ τοι νύκτας μὲν ἰαύεσκεν καὶ ἀνάγκηι

155

ἐν σπέσσι γλαφυροῖσι παρ᾽ οὐκ ἐθέλων ἐθελούσηι·

ἤματα δ᾽ ἂμ πέτρηισι καὶ ἠιόνεσσι καθίζων

δάκρυσι καὶ στοναχῆισι καὶ ἄλγεσι θυμὸν ἐρέχθων

πόντον ἐπ᾽ ἀτρύγετον δερκέσκετο δάκρυα λείβων.

ἀγχοῦ δ᾽ ἱσταμένη προσεφώνεε δῖα θεάων·

160

κάμμορε, μή μοι ἔτ᾽ ἐνθάδ᾽ ὀδύρεο, μηδέ τοι αἰὼν

φθινέτω· ἤδη γάρ σε μάλα πρόφρασσ᾽ ἀποπέμψω.

ἀλλ᾽ ἄγε δούρατα μακρὰ ταμὼν ἁρμόζεο χαλκῶι

εὐρεῖαν σχεδίην· ἀτὰρ ἴκρια πῆξαι ἐπ᾽ αὐτῆς

ὑψοῦ, ὥς σε φέρηισιν ἐπ᾽ ἠεροειδέα πόντον.

165

αὐτὰρ ἐγὼ σῖτον καὶ ὕδωρ καὶ οἶνον ἐρυθρὸν

ἐνθήσω μενοεικέ᾽, ἅ κέν τοι λιμὸν ἐρύκοι,

εἵματά τ᾽ ἀμφιέσω· πέμψω δέ τοι οὖρον ὄπισθεν,

ὥς κε μάλ᾽ ἀσκηθὴς σὴν πατρίδα γαῖαν ἵκηαι,

αἴ κε θεοί γ᾽ ἐθέλωσι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν,

170

οἵ μευ φέρτεροί εἰσι νοῆσαί τε κρῆναί τε.

ὣς φάτο, ῥίγησεν δὲ πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

ἄλλο τι δὴ σύ, θεά, τόδε μήδεαι, οὐδέ τι πομπήν,

ἥ με κέλεαι σχεδίηι περάαν μέγα λαῖτμα θαλάσσης,

175

δεινόν τ᾽ ἀργαλέον τε· τὸ δ᾽ οὐδ᾽ ἐπὶ νῆες ἐῖσαι

ὠκύποροι περόωσιν, ἀγαλλόμεναι Διὸς οὔρωι.

οὐδ᾽ ἂν ἐγὼν ἀέκητι σέθεν σχεδίης ἐπιβαίην,

εἰ μή μοι τλαίης γε, θεά, μέγαν ὅρκον ὀμόσσαι

μή τί μοι αὐτῶι πῆμα κακὸν βουλευσέμεν ἄλλο.

180

ὣς φάτο, μείδησεν δὲ Καλυψὼ δῖα θεάων,

χειρί τέ μιν κατέρεξεν ἔπος τ᾽ ἔφατ᾽ ἔκ τ᾽ ὀνόμαζεν·

ἦ δὴ ἀλιτρός γ᾽ ἐσσὶ καὶ οὐκ ἀποφώλια εἰδώς,

οἷον δὴ τὸν μῦθον ἐπεφράσθης ἀγορεῦσαι.

ἴστω νῦν τόδε γαῖα καὶ οὐρανὸς εὐρὺς ὕπερθε

185

καὶ τὸ κατειβόμενον Στυγὸς ὕδωρ, ὅς τε μέγιστος

ὅρκος δεινότατός τε πέλει μακάρεσσι θεοῖσι,

μή τί τοι αὐτῶι πῆμα κακὸν βουλευσέμεν ἄλλο.

ἀλλὰ τὰ μὲν νοέω καὶ φράσσομαι, ἅσσ᾽ ἂν ἐμοί περ

αὐτῆι μηδοίμην, ὅτε με χρειὼ τόσον ἵκοι·

190

καὶ γὰρ ἐμοὶ νόος ἐστὶν ἐναίσιμος, οὐδέ μοι αὐτῆι

θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι σιδήρεος, ἀλλ᾽ ἐλεήμων.

ὣς ἄρα φωνήσασ᾽ ἡγήσατο δῖα θεάων

καρπαλίμως· ὁ δ᾽ ἔπειτα μετ᾽ ἴχνια βαῖνε θεοῖο.

ἷξον δὲ σπεῖος γλαφυρὸν θεὸς ἠδὲ καὶ ἀνήρ,

195

καί ῥ᾽ ὁ μὲν ἔνθα καθέζετ᾽ ἐπὶ θρόνου ἔνθεν ἀνέστη

Ἑρμείας, νύμφη δ᾽ ἐτίθει πάρα πᾶσαν ἐδωδήν,

ἔσθειν καὶ πίνειν, οἷα βροτοὶ ἄνδρες ἔδουσιν·

αὐτὴ δ᾽ ἀντίον ἷζεν Ὀδυσσῆος θείοιο,

τῆι δὲ παρ᾽ ἀμβροσίην δμωιαὶ καὶ νέκταρ ἔθηκαν.

200

οἱ δ᾽ ἐπ᾽ ὀνείαθ᾽ ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρας ἴαλλον.

αὐτὰρ ἐπεὶ τάρπησαν ἐδητύος ἠδὲ ποτῆτος,

τοῖς ἄρα μύθων ἦρχε Καλυψώ, δῖα θεάων·

διογενὲς Λαερτιάδη, πολυμήχαν᾽ Ὀδυσσεῦ,

οὕτω δὴ οἶκόνδε φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν

205

αὐτίκα νῦν ἐθέλεις ἰέναι; σὺ δὲ χαῖρε καὶ ἔμπης.

εἴ γε μὲν εἰδείης σῆισι φρεσὶν ὅσσα τοι αἶσα

κήδε᾽ ἀναπλῆσαι, πρὶν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι,

ἐνθάδε κ᾽ αὖθι μένων σὺν ἐμοὶ τόδε δῶμα φυλάσσοις

ἀθάνατός τ᾽ εἴης, ἱμειρόμενός περ ἰδέσθαι

210

σὴν ἄλοχον, τῆς τ᾽ αἰὲν ἐέλδεαι ἤματα πάντα.

οὐ μέν θην κείνης γε χερείων εὔχομαι εἶναι,

οὐ δέμας οὐδὲ φυήν, ἐπεὶ οὔ πως οὐδὲ ἔοικεν

θνητὰς ἀθανάτηισι δέμας καὶ εἶδος ἐρίζειν.

τὴν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·

215

πότνα θεά, μή μοι τόδε χώεο· οἶδα καὶ αὐτὸς

πάντα μάλ᾽, οὕνεκα σεῖο περίφρων Πηνελόπεια

εἶδος ἀκιδνοτέρη μέγεθός τ᾽ εἰσάντα ἰδέσθαι·

ἡ μὲν γὰρ βροτός ἐστι, σὺ δ᾽ ἀθάνατος καὶ ἀγήρως.

ἀλλὰ καὶ ὣς ἐθέλω καὶ ἐέλδομαι ἤματα πάντα

220

οἴκαδέ τ᾽ ἐλθέμεναι καὶ νόστιμον ἦμαρ ἰδέσθαι.

εἰ δ᾽ αὖ τις ῥαίηισι θεῶν ἐνὶ οἴνοπι πόντωι,

τλήσομαι ἐν στήθεσσιν ἔχων ταλαπενθέα θυμόν·

ἤδη γὰρ μάλα πολλὰ πάθον καὶ πολλὰ μόγησα

κύμασι καὶ πολέμωι· μετὰ καὶ τόδε τοῖσι γενέσθω.

225

ὣς ἔφατ᾽, ἠέλιος δ᾽ ἄρ᾽ ἔδυ καὶ ἐπὶ κνέφας ἦλθεν·

ἐλθόντες δ᾽ ἄρα τώ γε μυχῶι σπείους γλαφυροῖο

τερπέσθην φιλότητι, παρ᾽ ἀλλήλοισι μένοντες.

ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,

αὐτίχ᾽ ὁ μὲν χλαῖνάν τε χιτῶνά τε ἕννυτ᾽ Ὀδυσσεύς,

230

αὐτὴ δ᾽ ἀργύφεον φᾶρος μέγα ἕννυτο νύμφη,

λεπτὸν καὶ χαρίεν, περὶ δὲ ζώνην βάλετ᾽ ἰξυῖ

καλὴν χρυσείην, κεφαλῆι δ᾽ ἐφύπερθε καλύπτρην.

καὶ τότ᾽ Ὀδυσσῆι μεγαλήτορι μήδετο πομπήν·

δῶκέν οἱ πέλεκυν μέγαν, ἄρμενον ἐν παλάμηισι,

235

χάλκεον, ἀμφοτέρωθεν ἀκαχμένον· αὐτὰρ ἐν αὐτῶι

στειλειὸν περικαλλὲς ἐλάινον, εὖ ἐναρηρός·

δῶκε δ᾽ ἔπειτα σκέπαρνον ἐύξοον· ἦρχε δ᾽ ὁδοῖο

νήσου ἐπ᾽ ἐσχατιῆς, ὅθι δένδρεα μακρὰ πεφύκει,

κλήθρη τ᾽ αἴγειρός τ᾽, ἐλάτη τ᾽ ἦν οὐρανομήκης,

240

αὖα πάλαι, περίκηλα, τά οἱ πλώοιεν ἐλαφρῶς.

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ δεῖξ᾽, ὅθι δένδρεα μακρὰ πεφύκει,

ἡ μὲν ἔβη πρὸς δῶμα Καλυψώ, δῖα θεάων,

αὐτὰρ ὁ τάμνετο δοῦρα· θοῶς δέ οἱ ἤινυτο ἔργον.

εἴκοσι δ᾽ ἔκβαλε πάντα, πελέκκησεν δ᾽ ἄρα χαλκῶι,

245

ξέσσε δ᾽ ἐπισταμένως καὶ ἐπὶ στάθμην ἴθυνεν.

τόφρα δ᾽ ἔνεικε τέρετρα Καλυψώ, δῖα θεάων·

τέτρηνεν δ᾽ ἄρα πάντα καὶ ἥρμοσεν ἀλλήλοισιν,

γόμφοισιν δ᾽ ἄρα τήν γε καὶ ἁρμονίηισιν ἄρασσεν.

ὅσσον τίς τ᾽ ἔδαφος νηὸς τορνώσεται ἀνὴρ

250

φορτίδος εὐρείης, ἐὺ εἰδὼς τεκτοσυνάων,

τόσσον ἔπ᾽ εὐρεῖαν σχεδίην ποιήσατ᾽ Ὀδυσσεύς.

ἴκρια δὲ στήσας, ἀραρὼν θαμέσι σταμίνεσσι,

ποίει· ἀτὰρ μακρῆισιν ἐπηγκενίδεσσι τελεύτα.

ἐν δ᾽ ἱστὸν ποίει καὶ ἐπίκριον ἄρμενον αὐτῶι·

255

πρὸς δ᾽ ἄρα πηδάλιον ποιήσατο, ὄφρ᾽ ἰθύνοι.

φράξε δέ μιν ῥίπεσσι διαμπερὲς οἰσυΐνηισι

κύματος εἶλαρ ἔμεν· πολλὴν δ᾽ ἐπεχεύατο ὕλην.

τόφρα δὲ φάρε᾽ ἔνεικε Καλυψώ, δῖα θεάων,

ἱστία ποιήσασθαι· ὁ δ᾽ εὖ τεχνήσατο καὶ τά.

260

ἐν δ᾽ ὑπέρας τε κάλους τε πόδας τ᾽ ἐνέδησεν ἐν αὐτῆι,

μοχλοῖσιν δ᾽ ἄρα τήν γε κατείρυσεν εἰς ἅλα δῖαν.

τέτρατον ἦμαρ ἔην, καὶ τῶι τετέλεστο ἅπαντα·

τῶι δ᾽ ἄρα πέμπτωι πέμπ᾽ ἀπὸ νήσου δῖα Καλυψώ,

εἵματά τ᾽ ἀμφιέσασα θυώδεα καὶ λούσασα.

265

ἐν δέ οἱ ἀσκὸν ἔθηκε θεὰ μέλανος οἴνοιο

τὸν ἕτερον, ἕτερον δ᾽ ὕδατος μέγαν, ἐν δὲ καὶ ἦια

κωρύκωι· ἐν δέ οἱ ὄψα τίθει μενοεικέα πολλά·

οὖρον δὲ προέηκεν ἀπήμονά τε λιαρόν τε.

γηθόσυνος δ᾽ οὔρωι πέτασ᾽ ἱστία δῖος Ὀδυσσεύς.

270

αὐτὰρ ὁ πηδαλίωι ἰθύνετο τεχνηέντως

ἥμενος, οὐδέ οἱ ὕπνος ἐπὶ βλεφάροισιν ἔπιπτεν

Πληιάδας τ᾽ ἐσορῶντι καὶ ὀψὲ δύοντα Βοώτην

Ἄρκτον θ᾽, ἣν καὶ ἄμαξαν ἐπίκλησιν καλέουσιν,

ἥ τ᾽ αὐτοῦ στρέφεται καί τ᾽ Ὠρίωνα δοκεύει,

275

οἴη δ᾽ ἄμμορός ἐστι λοετρῶν Ὠκεανοῖο·

τὴν γὰρ δή μιν ἄνωγε Καλυψώ, δῖα θεάων,

ποντοπορευέμεναι ἐπ᾽ ἀριστερὰ χειρὸς ἔχοντα.

ἑπτὰ δὲ καὶ δέκα μὲν πλέεν ἤματα ποντοπορεύων,

ὀκτωκαιδεκάτηι δ᾽ ἐφάνη ὄρεα σκιόεντα

280

γαίης Φαιήκων, ὅθι τ᾽ ἄγχιστον πέλεν αὐτῶι·

εἴσατο δ᾽ ὡς ὅτε ῥινὸν ἐν ἠεροειδέι πόντωι.

τὸν δ᾽ ἐξ Αἰθιόπων ἀνιὼν κρείων ἐνοσίχθων

τηλόθεν ἐκ Σολύμων ὀρέων ἴδεν· εἴσατο γάρ οἱ

πόντον ἐπιπλώων. ὁ δ᾽ ἐχώσατο κηρόθι μᾶλλον,

285

κινήσας δὲ κάρη προτὶ ὃν μυθήσατο θυμόν·

ὢ πόποι, ἦ μάλα δὴ μετεβούλευσαν θεοὶ ἄλλως

ἀμφ᾽ Ὀδυσῆι ἐμεῖο μετ᾽ Αἰθιόπεσσιν ἐόντος,

καὶ δὴ Φαιήκων γαίης σχεδόν, ἔνθα οἱ αἶσα

ἐκφυγέειν μέγα πεῖραρ ὀιζύος, ἥ μιν ἱκάνει.

290

ἀλλ᾽ ἔτι μέν μίν φημι ἅδην ἐλάαν κακότητος.

ὣς εἰπὼν σύναγεν νεφέλας, ἐτάραξε δὲ πόντον

χερσὶ τρίαιναν ἑλών· πάσας δ᾽ ὀρόθυνεν ἀέλλας

παντοίων ἀνέμων, σὺν δὲ νεφέεσσι κάλυψε

γαῖαν ὁμοῦ καὶ πόντον· ὀρώρει δ᾽ οὐρανόθεν νύξ.

295

σὺν δ᾽ Εὖρός τε Νότος τ᾽ ἔπεσον Ζέφυρός τε δυσαὴς

καὶ Βορέης αἰθρηγενέτης, μέγα κῦμα κυλίνδων.

καὶ τότ᾽ Ὀδυσσῆος λύτο γούνατα καὶ φίλον ἦτορ,

ὀχθήσας δ᾽ ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·

ὤ μοι ἐγὼ δειλός, τί νύ μοι μήκιστα γένηται;

300

δείδω μὴ δὴ πάντα θεὰ νημερτέα εἶπεν,

ἥ μ᾽ ἔφατ᾽ ἐν πόντωι, πρὶν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι,

ἄλγε᾽ ἀναπλήσειν· τὰ δὲ δὴ νῦν πάντα τελεῖται.

οἵοισιν νεφέεσσι περιστέφει οὐρανὸν εὐρὺν

Ζεύς, ἐτάραξε δὲ πόντον, ἐπισπέρχουσι δ᾽ ἄελλαι

305

παντοίων ἀνέμων. νῦν μοι σῶς αἰπὺς ὄλεθρος.

τρὶς μάκαρες Δαναοὶ καὶ τετράκις, οἳ τότ᾽ ὄλοντο

Τροίηι ἐν εὐρείηι χάριν Ἀτρεΐδηισι φέροντες.

ὡς δὴ ἐγώ γ᾽ ὄφελον θανέειν καὶ πότμον ἐπισπεῖν

ἤματι τῶι ὅτε μοι πλεῖστοι χαλκήρεα δοῦρα

310

Τρῶες ἐπέρριψαν περὶ Πηλεΐωνι θανόντι.

τῶι κ᾽ ἔλαχον κτερέων, καί μευ κλέος ἦγον Ἀχαιοί·

νῦν δέ λευγαλέωι θανάτωι εἵμαρτο ἁλῶναι.

ὣς ἄρα μιν εἰπόντ᾽ ἔλασεν μέγα κῦμα κατ᾽ ἄκρης

δεινὸν ἐπεσσύμενον, περὶ δὲ σχεδίην ἐλέλιξε.

315

τῆλε δ᾽ ἀπὸ σχεδίης αὐτὸς πέσε, πηδάλιον δὲ

ἐκ χειρῶν προέηκε· μέσον δέ οἱ ἱστὸν ἔαξεν

δεινὴ μισγομένων ἀνέμων ἐλθοῦσα θύελλα,

τηλοῦ δὲ σπεῖρον καὶ ἐπίκριον ἔμπεσε πόντωι.

τὸν δ᾽ ἄρ᾽ ὑπόβρυχα θῆκε πολὺν χρόνον, οὐδ᾽ ἐδυνάσθη

320

αἶψα μάλ᾽ ἀνσχεθέειν μεγάλου ὑπὸ κύματος ὁρμῆς·

εἵματα γάρ ῥ᾽ ἐβάρυνε, τά οἱ πόρε δῖα Καλυψώ.

ὀψὲ δὲ δή ῥ᾽ ἀνέδυ, στόματος δ᾽ ἐξέπτυσεν ἅλμην

πικρήν, ἥ οἱ πολλὴ ἀπὸ κρατὸς κελάρυζεν.

ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ὣς σχεδίης ἐπελήθετο, τειρόμενός περ,

325

ἀλλὰ μεθορμηθεὶς ἐνὶ κύμασιν ἐλλάβετ᾽ αὐτῆς,

ἐν μέσσηι δὲ καθῖζε τέλος θανάτου ἀλεείνων.

τὴν δ᾽ ἐφόρει μέγα κῦμα κατὰ ῥόον ἔνθα καὶ ἔνθα.

ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ὀπωρινὸς Βορέης φορέηισιν ἀκάνθας

ἂμ πεδίον, πυκιναὶ δὲ πρὸς ἀλλήληισιν ἔχονται,

330

ὣς τὴν ἂμ πέλαγος ἄνεμοι φέρον ἔνθα καὶ ἔνθα·

ἄλλοτε μέν τε Νότος Βορέηι προβάλεσκε φέρεσθαι,

ἄλλοτε δ᾽ αὖτ᾽ Εὖρος Ζεφύρωι εἴξασκε διώκειν.

τὸν δὲ ἴδεν Κάδμου θυγάτηρ, καλλίσφυρος Ἰνώ,

Λευκοθέη, ἣ πρὶν μὲν ἔην βροτὸς αὐδήεσσα,

335

νῦν δ᾽ ἁλὸς ἐν πελάγεσσι θεῶν ἒξ ἔμμορε τιμῆς.

ἥ ῥ᾽ Ὀδυσῆ᾽ ἐλέησεν ἀλώμενον, ἄλγε᾽ ἔχοντα,

αἰθυίηι δ᾽ ἐικυῖα ποτῆι ἀνεδύσετο λίμνης,

ἷζε δ᾽ ἐπὶ σχεδίης πολυδέσμου εἶπέ τε μῦθον·

κάμμορε, τίπτε τοι ὧδε Ποσειδάων ἐνοσίχθων

340

ὠδύσατ᾽ ἐκπάγλως, ὅτι τοι κακὰ πολλὰ φυτεύει;

οὐ μὲν δή σε καταφθίσει μάλα περ μενεαίνων.

ἀλλὰ μάλ᾽ ὧδ᾽ ἔρξαι, δοκέεις δέ μοι οὐκ ἀπινύσσειν·

εἵματα ταῦτ᾽ ἀποδὺς σχεδίην ἀνέμοισι φέρεσθαι

κάλλιπ᾽, ἀτὰρ χείρεσσι νέων ἐπιμαίεο νόστου

345

γαίης Φαιήκων, ὅθι τοι μοῖρ᾽ ἐστὶν ἀλύξαι.

τῆ δέ, τόδε κρήδεμνον ὑπὸ στέρνοιο τανύσσαι

ἄμβροτον· οὐδέ τί τοι παθέειν δέος οὐδ᾽ ἀπολέσθαι.

αὐτὰρ ἐπὴν χείρεσσιν ἐφάψεαι ἠπείροιο,

ἂψ ἀπολυσάμενος βαλέειν εἰς οἴνοπα πόντον

350

πολλὸν ἀπ᾽ ἠπείρου, αὐτὸς δ᾽ ἀπονόσφι τραπέσθαι.

ὣς ἄρα φωνήσασα θεὰ κρήδεμνον ἔδωκεν,

αὐτὴ δ᾽ ἂψ ἐς πόντον ἐδύσετο κυμαίνοντα

αἰθυίηι ἐικυῖα· μέλαν δέ ἑ κῦμα κάλυψεν.

αὐτὰρ ὁ μερμήριξε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,

355

ὀχθήσας δ᾽ ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·

ὤ μοι ἐγώ, μή τίς μοι ὑφαίνηισιν δόλον αὖτε

ἀθανάτων, ὅ τέ με σχεδίης ἀποβῆναι ἀνώγει.

ἀλλὰ μάλ᾽ οὔ πω πείσομ᾽, ἐπεὶ ἑκὰς ὀφθαλμοῖσιν

γαῖαν ἐγὼν ἰδόμην, ὅθι μοι φάτο φύξιμον εἶναι.

360

ἀλλὰ μάλ᾽ ὧδ᾽ ἔρξω, δοκέει δέ μοι εἶναι ἄριστον·

ὄφρ᾽ ἂν μέν κεν δούρατ᾽ ἐν ἁρμονίηισιν ἀρήρηι,

τόφρ᾽ αὐτοῦ μενέω καὶ τλήσομαι ἄλγεα πάσχων·

αὐτὰρ ἐπὴν δή μοι σχεδίην διὰ κῦμα τινάξηι,

νήξομ᾽, ἐπεὶ οὐ μέν τι πάρα προνοῆσαι ἄμεινον.

365

ἧος ὁ ταῦθ᾽ ὥρμαινε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν,

ὦρσε δ᾽ ἐπὶ μέγα κῦμα Ποσειδάων ἐνοσίχθων,

δεινόν τ᾽ ἀργαλέον τε, κατηρεφές, ἤλασε δ᾽ αὐτόν.

ὡς δ᾽ ἄνεμος ζαὴς ἠΐων θημῶνα τινάξηι

καρφαλέων· τὰ μὲν ἄρ τε διεσκέδασ᾽ ἄλλυδις ἄλληι·

370

ὣς τῆς δούρατα μακρὰ διεσκέδασ᾽. αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς

ἀμφ᾽ ἑνὶ δούρατι βαῖνε, κέληθ᾽ ὡς ἵππον ἐλαύνων,

εἵματα δ᾽ ἐξαπέδυνε, τά οἱ πόρε δῖα Καλυψώ.

αὐτίκα δὲ κρήδεμνον ὑπὸ στέρνοιο τάνυσσεν,

αὐτὸς δὲ πρηνὴς ἁλὶ κάππεσε, χεῖρε πετάσσας,

375

νηχέμεναι μεμαώς. ἴδε δὲ κρείων ἐνοσίχθων,

κινήσας δὲ κάρη προτὶ ὃν μυθήσατο θυμόν·

οὕτω νῦν κακὰ πολλὰ παθὼν ἀλόω κατὰ πόντον,

εἰς ὅ κεν ἀνθρώποισι διοτρεφέεσσι μιγήηις.

ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ὥς σε ἔολπα ὀνόσσεσθαι κακότητος.

380

ὣς ἄρα φωνήσας ἵμασεν καλλίτριχας ἵππους,

ἵκετο δ᾽ εἰς Αἰγάς, ὅθι οἱ κλυτὰ δώματ᾽ ἔασιν.

αὐτὰρ Ἀθηναίη κούρη Διὸς ἄλλ᾽ ἐνόησεν.

ἦ τοι τῶν ἄλλων ἀνέμων κατέδησε κελεύθους,

παύσασθαι δ᾽ ἐκέλευσε καὶ εὐνηθῆναι ἅπαντας·

385

ὦρσε δ᾽ ἐπὶ κραιπνὸν Βορέην, πρὸ δὲ κύματ᾽ ἔαξεν,

ἧος ὃ Φαιήκεσσι φιληρέτμοισι μιγείη

διογενὴς Ὀδυσεὺς θάνατον καὶ κῆρας ἀλύξας.

ἔνθα δύω νύκτας δύο τ᾽ ἤματα κύματι πηγῶι

πλάζετο, πολλὰ δέ οἱ κραδίη προτιόσσετ᾽ ὄλεθρον.

390

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τρίτον ἦμαρ ἐυπλόκαμος τέλεσ᾽ Ἠώς,

καὶ τότ᾽ ἔπειτ᾽ ἄνεμος μὲν ἐπαύσατο ἠδὲ γαλήνη

ἔπλετο νηνεμίη· ὁ δ᾽ ἄρα σχεδὸν εἴσιδε γαῖαν

ὀξὺ μάλα προϊδών, μεγάλου ὑπὸ κύματος ἀρθείς.

ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ἂν ἀσπάσιος βίοτος παίδεσσι φανήηι

395

πατρός, ὃς ἐν νούσωι κεῖται κρατέρ᾽ ἄλγεα πάσχων,

δηρὸν τηκόμενος, στυγερὸς δέ οἱ ἔχραε δαίμων,

ἀσπάσιον δ᾽ ἄρα τόν γε θεοὶ κακότητος ἔλυσαν,

ὣς Ὀδυσεῖ ἀσπαστὸν ἐείσατο γαῖα καὶ ὕλη,

νῆχε δ᾽ ἐπειγόμενος ποσὶν ἠπείρου ἐπιβῆναι.

400

ἀλλ᾽ ὅτε τόσσον ἀπῆν ὅσσον τε γέγωνε βοήσας,

καὶ δὴ δοῦπον ἄκουσε ποτὶ σπιλάδεσσι θαλάσσης·

ῥόχθει γὰρ μέγα κῦμα ποτὶ ξερὸν ἠπείροιο

δεινὸν ἐρευγόμενον, εἴλυτο δὲ πάνθ᾽ ἁλὸς ἄχνηι·

οὐ γὰρ ἔσαν λιμένες νηῶν ὄχοι, οὐδ᾽ ἐπιωγαί.

405

ἀλλ᾽ ἀκταὶ προβλῆτες ἔσαν σπιλάδες τε πάγοι τε·

καὶ τότ᾽ Ὀδυσσῆος λύτο γούνατα καὶ φίλον ἦτορ,

ὀχθήσας δ᾽ ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·

ὤ μοι, ἐπεὶ δὴ γαῖαν ἀελπέα δῶκεν ἰδέσθαι

Ζεύς, καὶ δὴ τόδε λαῖτμα διατμήξας ἐπέρησα,

410

ἔκβασις οὔ πηι φαίνεθ᾽ ἁλὸς πολιοῖο θύραζε·

ἔκτοσθεν μὲν γὰρ πάγοι ὀξέες, ἀμφὶ δὲ κῦμα

βέβρυχεν ῥόθιον, λισσὴ δ᾽ ἀναδέδρομε πέτρη,

ἀγχιβαθὴς δὲ θάλασσα, καὶ οὔ πως ἔστι πόδεσσι

στήμεναι ἀμφοτέροισι καὶ ἐκφυγέειν κακότητα·

415

μή πώς μ᾽ ἐκβαίνοντα βάληι λίθακι ποτὶ πέτρηι

κῦμα μέγ᾽ ἁρπάξαν· μελέη δέ μοι ἔσσεται ὁρμή.

εἰ δέ κ᾽ ἔτι προτέρω παρανήξομαι, ἤν που ἐφεύρω

ἠιόνας τε παραπλῆγας λιμένας τε θαλάσσης,

δείδω μή μ᾽ ἐξαῦτις ἀναρπάξασα θύελλα

420

πόντον ἐπ᾽ ἰχθυόεντα φέρηι βαρέα στενάχοντα,

ἠέ τί μοι καὶ κῆτος ἐπισσεύηι μέγα δαίμων

ἐξ ἁλός, οἷά τε πολλὰ τρέφει κλυτὸς Ἀμφιτρίτη·

οἶδα γάρ, ὥς μοι ὀδώδυσται κλυτὸς ἐννοσίγαιος.

ἧος ὁ ταῦθ᾽ ὥρμαινε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν,

425

τόφρα δέ μιν μέγα κῦμα φέρε τρηχεῖαν ἐπ᾽ ἀκτήν.

ἔνθα κ᾽ ἀπὸ ῥινοὺς δρύφθη, σὺν δ᾽ ὀστέ᾽ ἀράχθη,

εἰ μὴ ἐπὶ φρεσὶ θῆκε θεά, γλαυκῶπις Ἀθήνη·

ἀμφοτέρηισι δὲ χερσὶν ἐπεσσύμενος λάβε πέτρης,

τῆς ἔχετο στενάχων, ἧος μέγα κῦμα παρῆλθε.

430

καὶ τὸ μὲν ὣς ὑπάλυξε, παλιρρόθιον δέ μιν αὖτις

πλῆξεν ἐπεσσύμενον, τηλοῦ δέ μιν ἔμβαλε πόντωι.

ὡς δ᾽ ὅτε πουλύποδος θαλάμης ἐξελκομένοιο

πρὸς κοτυληδονόφιν πυκιναὶ λάιγγες ἔχονται,

ὣς τοῦ πρὸς πέτρηισι θρασειάων ἀπὸ χειρῶν

435

ῥινοὶ ἀπέδρυφθεν· τὸν δὲ μέγα κῦμα κάλυψεν.

ἔνθα κε δὴ δύστηνος ὑπὲρ μόρον ὤλετ᾽ Ὀδυσσεύς,

εἰ μὴ ἐπιφροσύνην δῶκε γλαυκῶπις Ἀθήνη.

κύματος ἐξαναδύς, τά τ᾽ ἐρεύγεται ἤπειρόνδε,

νῆχε παρέξ, ἐς γαῖαν ὁρώμενος, εἴ που ἐφεύροι

440

ἠιόνας τε παραπλῆγας λιμένας τε θαλάσσης.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ ποταμοῖο κατὰ στόμα καλλιρόοιο

ἷξε νέων, τῆι δή οἱ ἐείσατο χῶρος ἄριστος,

λεῖος πετράων, καὶ ἐπὶ σκέπας ἦν ἀνέμοιο,

ἔγνω δὲ προρέοντα καὶ εὔξατο ὃν κατὰ θυμόν·

445

κλῦθι, ἄναξ, ὅτις ἐσσί· πολύλλιστον δέ σ᾽ ἱκάνω,

φεύγων ἐκ πόντοιο Ποσειδάωνος ἐνιπάς.

αἰδοῖος μέν τ᾽ ἐστὶ καὶ ἀθανάτοισι θεοῖσιν

ἀνδρῶν ὅς τις ἵκηται ἀλώμενος, ὡς καὶ ἐγὼ νῦν

σόν τε ῥόον σά τε γούναθ᾽ ἱκάνω πολλὰ μογήσας.

450

ἀλλ᾽ ἐλέαιρε, ἄναξ· ἱκέτης δέ τοι εὔχομαι εἶναι.

ὣς φάθ᾽, ὁ δ᾽ αὐτίκα παῦσεν ἑὸν ῥόον, ἔσχε δὲ κῦμα,

πρόσθε δέ οἱ ποίησε γαλήνην, τὸν δ᾽ ἐσάωσεν

ἐς ποταμοῦ προχοάς. ὁ δ᾽ ἄρ᾽ ἄμφω γούνατ᾽ ἔκαμψε

χεῖράς τε στιβαράς. ἁλὶ γὰρ δέδμητο φίλον κῆρ.

455

ὤιδεε δὲ χρόα πάντα, θάλασσα δὲ κήκιε πολλὴ

ἂν στόμα τε ῥῖνάς θ᾽· ὁ δ᾽ ἄρ᾽ ἄπνευστος καὶ ἄναυδος

κεῖτ᾽ ὀλιγηπελέων, κάματος δέ μιν αἰνὸς ἵκανεν.

ἀλλ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἄμπνυτο καὶ ἐς φρένα θυμὸς ἀγέρθη,

καὶ τότε δὴ κρήδεμνον ἀπὸ ἕο λῦσε θεοῖο.

460

καὶ τὸ μὲν ἐς ποταμὸν ἁλιμυρήεντα μεθῆκεν,

ἂψ δ᾽ ἔφερεν μέγα κῦμα κατὰ ῥόον, αἶψα δ᾽ ἄρ᾽ Ἰνὼ

δέξατο χερσὶ φίληισιν· ὁ δ᾽ ἐκ ποταμοῖο λιασθεὶς

σχοίνωι ὑπεκλίνθη, κύσε δὲ ζείδωρον ἄρουραν.

ὀχθήσας δ᾽ ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·

465

ὤ μοι ἐγώ, τί πάθω; τί νύ μοι μήκιστα γένηται;

εἰ μέν κ᾽ ἐν ποταμῶι δυσκηδέα νύκτα φυλάσσω,

μή μ᾽ ἄμυδις στίβη τε κακὴ καὶ θῆλυς ἐέρση

ἐξ ὀλιγηπελίης δαμάσηι κεκαφηότα θυμόν·

αὔρη δ᾽ ἐκ ποταμοῦ ψυχρὴ πνέει ἠῶθι πρό.

470

εἰ δέ κεν ἐς κλιτὺν ἀναβὰς καὶ δάσκιον ὕλην

θάμνοις ἐν πυκινοῖσι καταδράθω, εἴ με μεθείη

ῥῖγος καὶ κάματος, γλυκερὸς δέ μοι ὕπνος ἐπέλθηι,

δείδω, μὴ θήρεσσιν ἕλωρ καὶ κύρμα γένωμαι.

ὣς ἄρα οἱ φρονέοντι δοάσσατο κέρδιον εἶναι·

475

βῆ ῥ᾽ ἴμεν εἰς ὕλην· τὴν δὲ σχεδὸν ὕδατος εὗρεν

ἐν περιφαινομένωι· δοιοὺς δ᾽ ἄρ᾽ ὑπήλυθε θάμνους,

ἐξ ὁμόθεν πεφυῶτας· ὁ μὲν φυλίης, ὁ δ᾽ ἐλαίης.

τοὺς μὲν ἄρ᾽ οὔτ᾽ ἀνέμων διάη μένος ὑγρὸν ἀέντων,

οὔτε ποτ᾽ ἠέλιος φαέθων ἀκτῖσιν ἔβαλλεν,

480

οὔτ᾽ ὄμβρος περάασκε διαμπερές· ὣς ἄρα πυκνοὶ

ἀλλήλοισιν ἔφυν ἐπαμοιβαδίς· οὓς ὑπ᾽ Ὀδυσσεὺς

δύσετ᾽. ἄφαρ δ᾽ εὐνὴν ἐπαμήσατο χερσὶ φίληισιν

εὐρεῖαν· φύλλων γὰρ ἔην χύσις ἤλιθα πολλή,

ὅσσον τ᾽ ἠὲ δύω ἠὲ τρεῖς ἄνδρας ἔρυσθαι

485

ὥρηι χειμερίηι, εἰ καὶ μάλα περ χαλεπαίνοι.

τὴν μὲν ἰδὼν γήθησε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,

ἐν δ᾽ ἄρα μέσσηι λέκτο, χύσιν δ᾽ ἐπεχεύατο φύλλων.

ὡς δ᾽ ὅτε τις δαλὸν σποδιῆι ἐνέκρυψε μελαίνηι

ἀγροῦ ἐπ᾽ ἐσχατιῆς, ὧι μὴ πάρα γείτονες ἄλλοι,

490

σπέρμα πυρὸς σώζων, ἵνα μή ποθεν ἄλλοθεν αὔοι,

ὣς Ὀδυσεὺς φύλλοισι καλύψατο· τῶι δ᾽ ἄρ᾽ Ἀθήνη

ὕπνον ἐπ᾽ ὄμμασι χεῦ᾽, ἵνα μιν παύσειε τάχιστα

δυσπονέος καμάτοιο φίλα βλέφαρ᾽ ἀμφικαλύψας.